Đồng Văn cùng với vẻ đẹp nguyên sơ và cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ đã trở thành niềm khao khát chinh phục của biết bao thế hệ con Lạc cháu Rồng, trở thành biểu tượng của lòng dũng cảm. Đồng Văn được biết đến với mùa hoa Tam giác mạch hồng rực các triền núi, nhưng ai đi rồi mới biết, ai đi rồi mới hiểu: Đồng Văn mùa nào cũng đẹp đến nao lòng, mùa nào cũng có những điểm nhấn rất riêng tạo nên sự khác biệt của vùng lõi Công viên địa chất toàn cầu.
Các điểm du lịch ở Đồng Văn luôn là mối quan tâm của các du khách khi muốn khám phá mảnh đất nơi địa đầu Tổ quốc. Dưới đây là một vài điểm du lịch tuyệt đẹp luôn được khát khao khám phá của Đồng Văn.
- Cao nguyên đá Đồng Văn – Sự sống thần kỳ trong lòng đá xám
Trước đây Cao nguyên Đồng Văn (tiếng Quan Hỏa có nghĩa là “Tổng Puôn” – “một vùng thương mại”) được dùng để chỉ cả một khu vực rộng lớn gồm các huyện Quản Bạ, Yên Minh, Đồng Văn, Mèo Vạc hiện nay. Sau đó khu vực này đã được tách ra và tên gọi Đồng Văn chỉ được dùng với ý nghĩa là danh từ riêng chỉ 1 huyện của tỉnh Hà Giang. Khi gia nhập mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu, các nhà khoa học đã sử dụng tên gọi “Cao nguyên đá Đồng Văn”, trong đó bao gồm cả 4 huyện Quản Bạ, Yên Minh, Đồng Văn, Mèo Vạc để đặt tên cho Công viên địa chất, do cả bốn khu vực này đều mang những đặc trưng của một khu vực di sản địa chất karst, theo nghiên cứu thì các kiểu di sản địa chất đều phân bố đa dạng khắp bốn huyện tuy nhiên riêng ở Đồng Văn tập chung mật độ di sản địa chất thuộc loại cao với đa dạng và có giá trị nhất.
Cảm nhận rõ rệt và ấn tượng nhất đối với ai đã từng đặt chân đến nơi đây là bạt ngàn 1 màu đá xám với đủ loại kiểu dáng, hình thù khác nhau. Đến rồi mới cảm nhận được rõ câu nói truyền miệng của người dân “Sống trên đá, chết nằm trong đá”, cuộc sống con người sinh ra từ đá, mưu sinh trên đá và khi trút hơi thở cuối cùng họ cũng tìm về với đá. Chính điều đó đã tạo nên sự khác biệt của cảnh sắc Cao nguyên đá Đồng Văn.
- Khu kiến trúc nghệ thuật Nhà Vương – Viên ngọc xanh giữa lòng Cao nguyên đá
Được ví như “Viên ngọc xanh giữa lòng cao nguyên đá”, Khu kiến trúc nghệ thuật Nhà Vương nổi bật giữa nền đá xám bởi hàng cây sa mộc thẳng tắp bao quanh khu nhà vẫn được bảo tồn nguyên vẹn sau bao thăng trầm lịch sử.
Cảm giác đặt chân đến nơi đây, bỏ lại hết những mệt mỏi của chặng đường vừa qua, ngồi dưới gốc cây sa mộc hàng trăm năm tuổi, nhâm nhi chén nước chè nóng hổi và nghe lại câu chuyện về nhân vật nổi tiếng khắp vùng cao nguyên Đồng Văn 1 thời, gắn liền với lịch sử hình thành nên khu dinh thự thì còn gì bằng.
- Cột cờ Lũng Cú – Điểm tột Bắc, nơi hình thành nét vẽ đầu tiên trên bản đồ Tổ Quốc.
Trên bản đồ Tổ Quốc Việt Nam, Lũng Cú là một “Chóp nón” đầy kiêu hãnh. Là điểm tột Bắc, nơi hình thành nét vẽ đầu tiên trên bản đồ Tổ Quốc, đỉnh Lũng Cú hùng vĩ và thiêng liêng mà bất kỳ người con đất Việt ai cũng muốn một lần được chinh phục.
Từ điểm dừng chân, vượt qua 279 bậc đá và 135 bậc đá bên trong lòng Cột cờ là bạn đã có thể chạm tay vào lá cờ Tổ Quốc rộng 54m2 đang từng ngày từng giờ đón nắng đón gió cho non nước bình yên. Đứng tại điểm tột Bắc, hãy dang rộng cánh tay và nhắm mắt lại, bạn sẽ cảm nhận được từng ngọn gió đang len lỏi vào huyết mạch như tình yêu đất nước đang thấm đẫm trong từng thớ thịt. Đây cũng là dịp để những ai yêu thích độ cao và cảm giác mạnh chinh phục chính bản thân mình.
Nếu ưa thích mạo hiểm hơn nữa, bạn có thể khám phá hang Rồng ngay dưới chân Cột cờ, theo người già kể lại thì mạch nước nuôi dưỡng 2 hồ mắt Rồng không bao giờ cạn nước được khởi nguồn từ chính hang này. Tuy nhiên chưa ai có thể đi được hết trong lòng hang. Biết đâu bạn sẽ là người giải đáp được biều bí mật này.
- Phố cổ Đồng Văn – Nét trầm lắng giữa lòng cao nguyên đá
Nếu so với phố cổ Hội An, phố cổ Hà Nội hay làng cổ Đường Lâm thì phố cổ Đồng Văn có lịch sử ra đời chưa phải là lâu nhất, quy mô cùng không lớn nhưng phố cổ Đồng Văn lại có sắc thái riêng biệt độc đáo và mang bản sắc riêng của cư dân vùng cao nguyên đá còn tồn tại duy nhất tại Việt Nam.
Phố cổ Đồng Văn yên bình nằm nép mình giữa bốn bề núi đá bao bọc. Khu phố cổ có vẻn vẹn trên dưới 40 nóc nhà, chủ yếu là đồng bào người Tày. Cùng với 2 dãy nhà ôm sát vách đá chạy dài vào đến tận chân núi thì dãy nhà hình chữ U xưa kia dùng làm nơi giao thương buôn bán của cư dân bản địa, hiện nay dùng làm nơi tổ chức các hoạt động sinh hoạt văn hóa địa phương.
Vào buổi tối, bạn sẽ thấy khu phố cổ rực rỡ sắc đèn lồng, nếu là người ưa không gian yên bình, bạn có thể thả bộ dọc theo con đường phố cổ và thưởng thức vị se lạnh xen lẫn không gian trong lành của phố núi, còn nếu bạn là người hoạt bát, yêu không khí náo nhiệt thì có thể tham gia lửa trại tại sân giữa khu chợ cổ, sẽ rất khó quên đấy.
- Làng văn hóa Lũng Cẩm Trên – Nơi có ngôi nhà bước ra từ trong phim.
Làng Văn hóa du lịch Lũng Cẩm Trên với 63 hộ dân thuộc dân tộc Mông và Hán cùng sinh sống trong những ngôi nhà trình tường có niên đại trên dưới 100 năm, trong đó dân tộc Mông chiếm trên 85% dân số trong làng. Cùng với những ngôi nhà và cảnh sắc thiên nhiên tuyệt đẹp, ngôi làng và ngôi nhà của ông Mua Súa Páo đã được đạo diễn Ngô Quang Hải chọn làm bối cảnh quay phim “Chuyện của Pao”, chuyển thể từ tác phẩm “Tiếng đàn môi sau bờ rào đá” của nhà văn Đỗ Bích Thủy. Bộ phim đã đạt được nhiều giải quan trọng tại Cánh diều vàng 2005 của Hội Điện ảnh Việt Nam.
Làng văn hóa du lịch Lũng Cẩm Trên hiện nay đã được đưa vào sử dụng và khai thác cho các hoạt động du lịch. Hãy thử nghỉ lại 1 đêm, thưởng thức đêm văn nghệ dân gian cùng những người dân hiếu khách trong không gian yên bình, nồng đượm bên những bát rượu ngô, bạn sẽ thấy cuộc sống nơi đây thật giản dị nhưng cực kỳ hấp dẫn.
- Làng Văn hóa Lao Xa – Bình yên làng nghề chạm khắc bạc.
Thôn Lao Xa nằm không xa thung lũng Sủng Là, từ ngã ba Sáng Ngài đi vào chừng 3km là bạn đã gặp bạt ngàn hoa dại với đủ mọi sắc màu xen lẫn những rừng đá, bờ rào đá. Bà con nơi đây sinh sống chủ yếu bằng nương rẫy, tuy nhiên còn có 1 nghề lâu đời hơn thế – ngề chạm khắc bạc.
Gia đình nhà ông Mua Sè Sính đã trải qua 5 đời làm bạc, ban đầu chỉ là làm cho người trong gia đình dùng, lâu dần người quanh vùng cũng đến nhờ gia đình ông chạm cho. Những nét chạm trổ tinh xảo, sống động, không trùng khớp nhau khiến cho ai nhìn rồi cũng phải mê mẩn. Người già muốn đeo cho thêm khỏe mạnh, trẻ nhỏ đeo để tránh gió, tránh tà ma, thanh niên cũng đeo để thêm duyên dáng.
- Hang Nhìu Sang – Món quà của mẹ thiên nhiên.
Thuộc địa phận xã Lũng Táo, hàng Nhìu Sang vừa mới được phát hiện với hiện trang gần như còn nguyên vẹn. Hang rộng và sâu với nhiều nhũ đá mang hình thù sống động như: Hình sư tử, cá mập, rùa, đóa hoa…
Hiện nay hang đã được chính quyền địa phương bảo vệ. Đây sẽ là 1 điểm du lịch kỳ thú trên cao nguyên đá trong thời gian sắp tới.
Hiện nay hang đã được chính quyền địa phương bảo vệ. Đây sẽ là 1 điểm du lịch kỳ thú trên cao nguyên đá trong thời gian sắp tới.
- Đồn Cao – Điểm ngắm cảnh ngang lưng trời
Nằm ngay giữa trung tâm thị trấn Đồng Văn. Đồn Cao là tên mà người dân nơi đây thường dùng để chỉ về ngọn núi đá cao nhất khu vực thị trấn. Đây cũng chính là ngọn núi thường được nhận hiện từ xa với dòng chữ nổi “Đồng Văn điểm hẹn”.
Khu di tích Đồn Cao được người Pháp cho xây dựng từ năm 1887 trên đỉnh núi đá ở ngay giữa trung tâm thị trấn Đồng Văn, đây chính là một pháo đài trên cao và là đài quan sát rất tiện lợi cho việc kiểm soát và tấn công toàn bộ khu vực thung lũng Đồng Văn, đồng thời đây cũng chính là một minh chứng lịch sử còn sót lại trong thời kỳ đô hộ của thực dân Pháp. Công trình được xây dựng với kết cấu hoàn toàn bằng đá gồm hệ thống hầm hào công sự, lô cốt, những lỗ châu mai, hệ thống cáp để cẩu vũ khí và nhu yếu phẩm từ dưới chân núi lên từ một bên vách đá thẳng đứng.
Hiện nay khu di tích Đồn Cao đang là điểm du lịch hấp dẫn đối với du khách, không chỉ lên đây để hồi tưởng lại những hình ảnh Đồng Văn xưa dưới thời Pháp thuộc, mà nơi đây còn là vị trí vọng cảnh rất thuận lợi để ngắm nhìn toàn bộ thị trấn Đồng Văn – một bức tranh thiên nhiên đầy màu sắc giữa lòng chảo Cao nguyên đá.
Đồng Văn còn rất nhiều điểm du lịch đẹp và hấp dẫn đang chờ đợi du khách tới khám phá, những cảnh đẹp một lần ngắm “lòng không muốn về”, những cảnh đẹp một lần khám phá là “nhiều ngày mẩn mê…”.
