Theo mô hình này, hàng năm Ủy ban nhân dân các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Đồng Văn tổ chức Lễ đăng ký và trao giấy chứng nhận đăng ký kết hôn tập trung cho các cặp vợ chồng tại trụ sở UBND cấp xã vào hai đợt là dịp kỷ niệm "Ngày Quốc tế hạnh phúc 20/3" và "Ngày Gia đình Việt Nam 28/6". Với mục đích là nâng cao trách nhiệm của UBND cấp xã trong công tác đăng ký quản lý hộ tịch ở địa phương, từng bước giải quyết, tiến tới chấm dứt tình trạng các cặp nam nữ sống chung như vợ chồng nhưng không đăng ký kết hôn, thông qua đó tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, nhằm nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân về Luật hôn nhân và gia đình, về Luật Hộ tịch, Luật phòng chống bạo lực gia đình…và để mỗi công dân nắm rõ được trách nhiệm, quyền và nghĩa vụ của vợ, của chồng trong hôn nhân gia đình, từ đó phòng chống các hành vi vi phạm về chính sách dân số, bài trừ các hủ tục như tảo hôn, hôn nhân cận huyết, các hành vi xâm hại, bạo lực gia đình, nhằm xây dựng gia đình và xã hội tốt đẹp, văn minh.

(Lãnh đạo UBND xã Sủng Trái trao giấy chứng nhận kết hôn cho các cặp vợ chồng trong Lễ đăng ký kết hôn tập trung nhân dịp kỷ niệm Quốc tế hạnh phúc 20/3/2024)

Qua triển khai thực hiện mô hình, hàng năm tất cả 19/19 xã, thị trấn trên địa bàn huyện Đồng Văn đã rà soát rà soát các đối tượng để thực hiện gồm: các cặp nam nữ đã và đang chung sống với nhau như vợ chồng, đã đủ điều kiện đăng ký kết hôn, nhưng chưa đăng ký kết hôn; các cặp nam nữ đủ điều kiện kết hôn, đang có nguyện vọng đăng ký kết hôn, để tuyên truyền và vận động họ tham gia Lễ đăng ký kết hôn tập trung tại Trụ sở UBND xã, thị trấn nhân dịp kỷ niệm "Ngày Quốc tế hạnh phúc 20/3" và "Ngày Gia đình Việt Nam 28/6". Kết quả thực hiện mô hình này từ đầu tháng 3 năm 2022 đến nay, 19/19 xã, thị trấn trên địa bàn huyện tổ chức đăng ký và trao giấy chứng nhận tại Lễ kết hôn tập trung cho 305 cặp vợ chồng, (Năm 2022: 109 cặp, năm 2023: 140 cặp, đợt 1 năm 2024: 56 cặp). 

Quá trình triển khai thực hiện mô hình này đã được cấp ủy, chính quyền địa phương các xã, thị trấn nâng cao tinh thần trách nhiệm, huy động được sự vào cuộc của nhiều tổ chức chính trị-xã hội ở địa phương cùng tham gia như Đoàn Thanh niên CSHCM, Hội Liên hiệp phụ nữ, và đặc biệt là sự hưởng ứng của các tầng lớp Nhân dân trên địa bàn huyện. Các buổi lễ đăng ký kết hôn tập trung được các xã, thị trấn tổ chức đảm bảo trang trọng, văn minh, đúng quy định của pháp luật, phù hợp với truyền thống bản sắc văn hóa truyền thống của địa phương và từng dân tộc, tạo được sự gắn kết thân mật giữa cấp ủy, chính quyền địa phương với Nhân dân. Việc tổ chức mô hình này đến nay đã trở thành nề nếp thường niên mỗi năm 02 lần tại mỗi địa phương, chính vì vậy đã góp phần giảm bớt tình trạng các cặp nam nữ chung sống như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn, gây khó khăn trong công tác quản lý hộ tịch, quản lý nhân hộ khẩu của các xã, thị trấn, thiệt thòi về quyền và nghĩa vụ của mỗi công dân. Mô hình "dân vận khéo" này đã đem lại hiệu quả thiết thực trong công tác quản lý hộ tịch ở cơ sở nhất là trong bối cảnh Nhân dân các dân tộc trên địa bàn tỉnh Hà Giang đang quyết tâm bài trừ các hủ tục lạc hậu theo tinh thần Nghị quyết số 27-NQ/TU ngày 01/5/2022 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về thực hiện xóa bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh trong nhân dân các dân tộc tỉnh Hà Giang. 

  Trong thời gian tới, Phòng Tư pháp huyện Đồng Văn tiếp tục tham mưu cho UBND huyện, Hội đồng Phối hợp phổ biến giáo dục pháp luật huyện tăng cường thực hiện các biện pháp tuyên truyền pháp luật với nhiều hình thức đa dạng, phong phú để tạo hiệu quả hơn trong công tác phổ biến giáo dục pháp luật cho nhân dân ở địa phương./.

       Tin bài: Phạm Hồng Việt-Trưởng Phòng Tư pháp huyện Đồng Văn