Xuất phát điểm trong xây dựng Nông thôn mới còn thấp, nền kinh tế - xã hội phát triển chủ yếu dựa vào ngành nông lâm nghiệp, cơ sở hạ tầng tuy đã được cải thiện nhưng vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển; trình độ dân trí còn hạn chế; điều kiện thời tiết không thuận lợi, mùa đông kéo dài gây nên tình trạng thiếu nước sản xuất, nước sinh hoạt, diện tích đất trồng trọt vừa thiếu lại vừa xấu; việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế còn chậm, chất lượng nguồn lực lao động trong nông nghiệp nông thôn còn thấp so với yêu cầu. Các nguồn hỗ trợ của Nhà nước chưa đồng bộ, chưa đáp ứng cho phát triển kết cấu hạ tầng nông thôn... Xong được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp, các ngành từ Tỉnh đến Huyện, cùng với sự quyết tâm, đồng lòng phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu nông thôn mới của cả hệ thống chính trị và toàn thể nhân dân, năm 2020 xã Lũng Cú đã hoàn thành các tiêu chí, chỉ tiêu, kế hoạch, trở thành xã đạt chuẩn nông thôn mới đầu tiên của huyện Đồng Văn. Đó là một niềm vinh dự, niềm tự hào của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc xã Lũng Cú.

Từ một xã nghèo thuộc xã vùng III của cả nước, từ khi triển khai xây dựng nông thôn mới, diện mạo nông thôn của xã thực sự được đổi mới. Hệ thống cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội được hoàn thiện, đồng bộ, đặc biệt là hệ thống giao thông nông thôn, hệ thống trường học, cơ sở vật chất văn hóa và các công trình phục vụ phúc lợi công cộng. Nhiều mô hình phát triển sản xuất có hiệu quả được nhân rộng, gắn với phát huy lợi thế địa phương, truyền thống văn hóa, du lịch cộng đồng… Đời sống vật chất và tinh thần của người dân ngày càng được cải thiện. Đảng bộ, chính quyền xã, liên tục nhiều năm được công nhận là Đảng bộ trong sạch vững mạnh. Hoạt động của Chính quyền, Mặt trận tổ quốc, các đoàn thể đoàn kết, thống nhất, thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân, biên phòng toàn dân được giữ vững, phát huy có hiệu quả. Đó là nền tảng vững chắc để phong trào xây dựng nông thôn mới của xã thành công như ngày hôm nay.

Với quyết tâm của nhiệm vụ xây dựng Nông thôn mới, cùng với sự chỉ đạo sát sao của huyện, xã Lũng Cú đã thành lập BCĐ xây dựng Nông thôn mới; Xây dựng khung kế hoạch cụ thể thực hiện tiêu chí xây dựng xã Nông thôn mới. Huy động tối đa mọi nguồn lực đóng góp của nhân dân để xây dựng cơ sở vật chất, các công trình tập thể. Ban chỉ đạo xã tổ chức giao ban, soát xét tiến độ thực hiện, đánh giá kết quả thực hiện và xây dựng kế hoạch thời gian tới theo từng nội dung công việc của từng tiêu chí. Đánh giá những việc đã làm được, những tồn tại, khó khăn để có hướng chỉ đạo triển khai thực hiện có hiệu quả. Thành viên Ban chỉ đạo NTM xã, cán bộ phụ trách tiêu chí thường xuyên bám sát tại các thôn, hộ dân để đôn đốc, chỉ đạo thực hiện từng nội dung cụ thể, chịu trách nhiệm kết quả về tiêu chí mình phụ trách. Cùng với nhiệm vụ xây dựng phát triển nông thôn mới, nhiệm vụ đảm bảo quốc phòng – an ninh cũng được đặc biệt quan tâm, nhằm đảm bảo sự ổn định, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Ngày 02/8/2022, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 926/QĐ-TTg về phê duyệt Chương trình nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện tiêu chí an ninh, trật tự trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 – 2025. Mục tiêu của Chương trình là: “Đảm bảo giữ vững an ninh, trật tự, an toàn xã hội ở địa bàn nông thôn, tạo điều kiện cho người dân yên tâm lao động sản xuất, phát triển kinh tế, góp phần thực hiện tốt các mục tiêu chung về xây dựng nông thôn mới, nhằm nâng cao chất lượng đời sống, vật chất, tinh thần cho người dân”. Do vậy, trong những năm qua, gắn với mục tiêu phát triển nông thôn mới, công tác đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân, biên phòng toàn dân đều được cả hệ thống chính trị của xã Lũng Cú đặc biệt quan tâm, nhất là sau năm 2021, khi dịch Covid-19 đã được đẩy lùi, tình hình kinh tế sau đại dịch gặp nhiều khó khăn, với sự chung sức đồng lòng của các ngành, các cấp, các lực lượng cùng cả hệ thống chính trị đã vượt qua khó khăn, cùng nhân dân xây dựng và phát triển xã Lũng Cú ngày càng phát triển vững mạnh, nổi bật trong đó là đường biên mốc giới được giữ vững và ổn định, tình trạng xuất nhập cảnh trái phép sang Trung Quốc đã giảm mạnh, đến nay đã được kiểm soát gần như triệt để, tỷ lệ tội phạm giảm theo từng năm. Việc thực hiện Chỉ thị số 09-CT-TU, ngày 10/5/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng bài trừ các hủ tục lạc hậu ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Hà Giang; Nghị quyết số 27-NQ/TU, ngày 01/05/2022 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh thực hiện xóa bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh trong nhân dân các dân tộc tỉnh Hà Giang, giai đoạn 2022-2025, định hướng đến 2030 đã được cấp ủy, chính quyền xã quan tâm chỉ đạo quyết liệt, đến nay cơ bản đã đi vào nề nếp, tình trạng tảo hôn tuy vẫn xuất hiện nhưng đã giảm dần, tình trạng sinh con thứ 3 trở lên đã hạn chế; các vi phạm về bạo lực gia đình, bạo lực trẻ em, các tệ nạn xã hội đã được giải quyết triệt để, tình trạng tranh chấp đất đai, vi phạm và tai nạn giao thông của người dân đã giảm so với nắm trước như: năm 2022 phát hiện và vận động hoãn hôn dứt điểm 09/09 vụ; Năm 2023 phát hiện và vận động hoãn hôn dứt điểm 03/03 vụ, năm 2024 đến thời điểm này xã chưa có vụ việc tảo hôn nào xảy ra. Các đám tang từ năm 2021 đến nay đều tổ chức không quá 48 tiếng, một số đám tang không tổ chức khèn, trống chỉ làm phong tục ngắn gọn chỉ mời thầy chỉ đường cho người chết, các đám tang đều giảm về giết mổ gia súc, ăn uống hợp vệ sinh. Tình hình an ninh trật tự ổn định cũng mang lại cho hoạt động du lịch được phát triển sâu rộng, được nhân dân các dân tộc trên địa bàn ủng hộ, mang lại hiệu quả kinh tế thiết thực cho người dân, đồng thời cũng góp phần tạo sinh kế, xóa đói giảm nghèo, lương thực trước đây thường là tự cung tự cấp, nay đã được người dân nâng cao sản xuất, cung ứng cho thị trường.

Dự báo Trong thời gian tới tình hình an ninh trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn xã sẽ có nhiều diễn biến phức tạp khó lường; các loại tội phạm hình sự như: Tội phạm ma túy, tổ chức môi giới, giúp đỡ người khác xuất, nhập cảnh trái phép, trộm cắp tài sản… tình hình khiếu kiện, tranh chấp đất đai, các phần tử xấu tăng cường hoạt động chống phá tạo các điểm nóng về an ninh trật tự, an toàn xã hội. Việc phát triển du lịch còn xảy ra tình trạng cạnh tranh không lành mạnh, giá cả chưa được thống nhất chung, khách du lịch tăng đột biến vào các ngày nghỉ lễ, ngày lễ lớn nhưng hạ tầng hiện nay chưa đáp ứng dẫn đến tình trạng còn chen lấn, ách tắc giao thông thường xuyên xảy ra, tiềm ẩn nhiều nguy cơ phức tạp về ANTT. Do đó đòi hỏi sự phối hợp hiệp đồng chặt chẽ giữa các lực lượng, tổ chức tốt công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, chủ động làm tốt công tác dự báo tình hình, phòng ngừa và đấu tranh trấn áp có hiệu quả với các hoạt động tội phạm, tăng cường củng cố quốc phòng, an ninh, từng bước loại bỏ các điều kiện nảy sinh tội phạm, xử lý, giải quyết các vụ việc đảm bảo đúng pháp luật, đáp ứng yêu cầu về chính trị, giữ vững an ninh trật tự, an toàn xã hội.

Tin tưởng trong thời gian tới bằng sự chỉ đạo sát sao của cấp trên và sự đoàn kết thống nhất của Đảng bộ và nhân dân, xã Lũng Cú sẽ giữ vững danh hiệu xã đạt chuẩn Nông thôn mới và là điểm sáng trong công tác đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn, góp phần thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu, kế hoạch xây dựng nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao trên địa bàn huyện Đồng Văn giai đoạn 2021 – 2025.