Trong những năm qua, huyện Đồng Văn đã có nhiều giải pháp trong triển khai thực hiện việc chống tảo hôn (TH) và hôn nhân cận huyết thống (HNCHT). Tuy nhiên, do các nguyên nhân khách quan và chủ quan, tình trạng TH và HNCHT trên địa bàn huyện Đồng Văn vẫn còn xảy ra với số lượng tương đối lớn. Điều này làm ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượng cuộc sống, hạnh phúc của mỗi gia đình.
Theo thống kê của Phòng Tư Pháp huyện Đồng Văn - cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo Cuộc vận động chống TH và HNCHT, hơn 4 tháng đầu năm 2018, toàn huyện có 189 trường hợp TH và HNCHT. Trong đó chủ yếu là TH với 187 trường hợp, HNCHT 2 trường hợp. Nguyên nhân chính được xác định là do nhận thức của người dân còn hạn chế, đời sống kinh tế khó khăn, không đủ điều kiện nuôi con, em ăn học nên dẫn tới tình trạng trẻ em bỏ học, thất học và TH sớm. Công tác tuyên truyền, vận động, tổ chức ký cam kết với nhân dân về việc không TH và HNCHT còn gặp nhiều khó khăn, việc xử lý hành chính chưa đủ sức răn đe nên chưa ngăn chặn, giảm thiểu được các trường hợp vi phạm. Để khắc phục những hạn chế, giảm thiểu các trường hợp vi phạm, các cơ quan thành viên Ban Chỉ đạo Cuộc vận động chống TH và HNCHT của huyện tăng cường công tác theo dõi, nắm tình hình, hướng dẫn các xã, thị trấn vận động, đối thoại, giáo dục thuyết phục nhân dân, nhất là đối với các trường hợp TH và HNCHT về những tác hại có thể xảy ra khi lấy vợ, lấy chồng quá sớm; anh em, con cháu gần dòng họ lấy nhau sẽ dẫn tới hậu quả khi con sinh ra bị còi cọc, thiểu năng trí tuệ, dị dạng, dị tật; tổ chức giáo dục các trường hợp đã TH chấm dứt quan hệ chung sống như vợ chồng, thuyết phục để hoãn hôn. Cùng đó là xử lý nghiêm, kiên quyết các trường hợp TH chống đối, không chấp hành chấm dứt quan hệ chung sống như vợ chồng...
Bằng sự vào cuộc, sự chỉ đạo quyết liệt của các cấp, ngành, trong tổng số 189 trường hợp TH và HNCHT, có 78 trường hợp được các ngành chức năng của huyện, xã thuyết phục, trục xuất để chấm dứt quan hệ chung sống như vợ chồng; có 87 trường hợp được giáo dục, thuyết phục để hoãn hôn chờ đủ tuổi; các trường hợp còn lại tiến hành xử phạt hành chính, xử lý theo quy ước của thôn. Tuy nhiên, theo đồng chí Nguyễn Trung Ngọc, Phó Chủ tịch UBND huyện Đồng Văn, công tác chống TH và HNCHT trên địa bàn còn có những khó khăn do một số cấp ủy, chính quyền cơ sở chưa thực sự vào cuộc, còn phó thác trách nhiệm cho các ngành chuyên môn và tổ chức đoàn thể xã, thị trấn; sự phối hợp, xử lý tình trạng TH và HNCHT còn thiếu tính răn đe; công tác tuyên truyền, vận động chưa được coi trọng, thiếu thường xuyên. Một số trường hợp khi phát hiện tảo hôn đã bỏ đi Trung Quốc lao động tự do nên rất khó khăn cho việc đối thoại, giáo dục thuyết phục.
Những khó khăn, hạn chế trong việc chống TH và HNCHT đã được huyện Đồng Văn thẳng thắn nhìn nhận, qua đó có những giải pháp phù hợp, chú trọng đến các giải pháp mềm để tuyên truyền giáo dục, thuyết phục các trường hợp TH và HNCTH hoãn hôn, hủy hôn tiến tới xây dựng gia đình ấm no, hạnh phúc.
